Page 76 - 4507

Stopniowo rozbudowywano jego funkcję, dodając dwa prostopadłościenne
skrzydła od strony wschodniej i zachodniej oraz nadbudówkę o jedną
kondygnację nad częścią centralną. W 2009 roku budynek został
zinwentaryzowany przez studentów SKN „Podole”. Niestety w trakcie badań w
archiwum nie udało się odkryć oryginalnej dokumentacji. Wśród projektów
niezrealizowanych na terenie obecnego sanatorium znalazły się dwa budynki
bramne, projektu Józefa Atwina. Datę powstania koncepcji można oszacować na
okolice roku 1938, gdyż podobnie jak w innych przypadkach budowę mogła
wstrzymać wojna. Budowle, które miały powstać od strony wschodniej, to dwa
prostopadłościenne bloki z płaskimi dachami. Wysokie na dwie kondygnacje bryły
rozdziela jednokondygnacyjne, centralnie umieszczone wejście do kompleksu
sanatoryjnego. Od frontu elewacja jest bardzo rozbudowana z licznymi balkonami
i oknami, których układ podkreśla horyzontalną formę elewacji. Od tyłu
natomiast elewacje zostały maksymalnie uproszczone, ograniczając się tylko do
kilku symetrycznie rozmieszczonych okien. Elewacja była pokryta równoległymi
do dachu elementami, prawdopodobnie deskami.
Architektura modernistyczna na Huculszczyźnie pomimo nieprzystosowania
do górskiego klimatu cały czas się rozwijała. Powstawały liczne obiekty, których
tylko część przedstawiłem w powyższym referacie. Wiele z nich to ciekawa próba
połączenia stylu regionalnego z nowoczesnym na ten czas modernizmem. Próby
dostosowania współczesnej architektury do kontekstu miejsca to odwieczny
problem architektów. Obserwując postęp jaki następował w kolejnych
odkrywanych archiwalnych projektach pozwala tylko snuć domysły w jakim
kierunku rozwinęłaby się architektura w tym regionie, gdyby jej rozwój nie został
wstrzymany przez wojnę.

L i t e r a t u r a

[1] C z u b i ń s k i J., Przykład modernizmu w murowanej architekturze uzdrowiskowej
miejscowości Worochta i Tatarów na huculszczyźnie – zarys problematyki, Teka Kom.
Arch. Urb. Stud. Krajobr. – OL PAN, 2008A, 174-195.
[2] C z u b i ń s k i J., Nowa architektura w historycznych centrach miejscowości
uzdrowiskowych na huculszczyźnie – Jaremcze, Tatarów, Worochta, Czasopismo
Techniczne z. 15, Architektura z. 6-A.
[3] Dokumenty archiwalne Archiwum Państwowego Obłasti Iwano-Frankiwskiej w Iwano-
Frankiwsku.
[4] Katalog wystawy „Huculszczyzna” w Krakowie organizowanej przez SKN”Podole”
kwiecień 2012.

75