Page 79 - 4507

Z uwagi na brak materiałów historycznych, do których mam nadzieje
dotrzeć w bliskiej przyszłości, data powstania obiektu jest nieprecyzyjna i szacuje
się ją na pierwszą połowę lat 30. XX wieku. Argumentem, który wydaję się
potwierdzać tą tezę jest fakt, iż w tych latach firma rodziny Wedlów bardzo dobrze
prosperowała co owocowało kolejnym inwestycjami. Swoją nazwę, nadaną
w okresie powstania, budynek zawdzięcza niezwykłemu jak na Huculsczyznę
wyglądowi, otoczeniu w jakim się znajduję a w chwili obecnej jest adekwatna do
stanu ruiny w jaką popadł. Potężne kamienne mury pozbawione okien okraszone
patyną czasu potęgują wrażenie grozy. Z budynkiem związana jest także historia
o tajemniczej śmierci obecnego właściciela.
Kształt rezydencji opiera się na nieregularnym wydłużonym rzucie,
kubistycznych formach kamiennych, nietynkowanych ścian zwieńczonych
strzelistym dachem wykończonym ciemną dachówką. Wspomniany spadzisty
dach i wykorzystanie drewna jako materiału wykończeniowego to jedyne
rzucające się w oczy regionalizmy widoczne w stylu w jakim został wybudowany.
Prosta bryły i ergonomia wnętrza sugeruje wpływy modernizmu okresu
międzywojennego. „Straszny Dwór” jest jedynym przykładem takiej architektury
na ziemi huculskiej co sprawia, że jest on jeszcze bardziej wyjątkowy.
Zauważalne jest pewne podobieństwo pomiędzy powstałym w tym samym
okresie obserwatorium astronomicznym na szczycie góry Pop Ivan, a Strasznym
Dworem. Wybudowane w 1938 roku obserwatorium projektu Kazimierza
Marczewskiego i Jana Pohoskiego wykonano z ciosanego kamieni. Jednak jego
modernistyczna bryła z płaskim dachem odbiega od strzelistej formy rezydencji
Wedlów.

Rys. 1. Tatarów, „Straszny Dwór”, pocztówka z około 1940 roku

W całych Karpatach wschodnich nie sposób znaleźć podobnych w stylu i
formie obiektów. Obydwa wspomniane budynki swoim stylem i sposobem użycia
ciosanego kamienia jako budulca nawiązują do popularnych w Karpatach
zachodnich murowańców. Bardzo dobrym przykładem jest schronisko w
Murowańcu. Jednak jest ono odległe o setki km co tylko podkreśla wyjątkowość
budynków z Doliny Prutu.

78